نمایش «تکم گردانی» در شاهین دژ و محمود آباد اجرا شد

به گزارش خبرنگار ایران تئاتر در آذربایجان غربی نمایش خیابانی تکم گردانی اثری از گروه آی پارا میاندواب و با همکاری اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان شاهین دژ با طراحی و کارگردانی هوشنگ بابایی در اسفند 1401 و فروردین ماه سال 1402 در نقاط مختلف شهرهای  شاهین دژ و محمود آباد به اجرا درآمد.
«تکم گردانی»، یا به قول ترک ها، «تکم اویونی» از آئین‌های نوروزی آذربایجان است. تاریخ و چگونگی شکل گیری این آئین مشخص نیست؛ اما تا بوده چنین بوده که در واپسین ماه سال تکم چی‌ها از راه می‌رسند و آمدن بهار را مژده می‌دهند.

«تکه»(Taka) به معنای بز نر است که سمبل بهار و شکوفایی طبیعت است. با اضافه شدن «م»(ضمیر ملکی اول شخص مفرد) به آن واژه «تکم» به معنای «بز نر من» شکل می‌گیرد.تکم، عروسکی چوبی است که بر صفحه‌ای چهارگوش یا دایره‌ای نصب می‌شود بطوریکه می‌تواند در محور عمودی حرکت کند. روی تکم را با پارچه‌ای رنگین و معمولاً قرمز می‌پوشانند که مزین به زنگوله یا سکه است. بعضاً در کناره‌های تکم آینه‌ای نیز نصب می‌شود.آینه نماد روشنایی است و سکه‌ها یا زنگوله سبب ساز ریتم و ضرباهنگی است که تکم چی به مدد آن اشعارش را به شکلی آهنگین در اختیار مخاطبانش می‌گذارد.«تکم چی» حرفه‌ای موروثی است که از پدر به پسر منتقل می‌شود. هر «تکم چی» در کنار خود همراهی دارد که به آن «توبره کش» یا به زبان ترکی «توربا چکن» گفته می‌شود. تکم چی اشعاری را همراه با رقصاندن تکم می‌خواند و توربا چکن خلعت‌ها و انعام را جمع می‌کند.

نمونه ای از اشعار خوانده شده در این نمایش :

بو تکه آختا تکه
بوینوندا وار نوخدا تکه
قیرچا قیرچا چپیش لر
یووشانین باشین دیشلر
گئدر یایلاقدا اوتلار
گلر آراندان قیشلار
یاخشی اولار قویونون آغی
گئدر دولانار داغی
گلین لر یی یر قویماغی
ایللاه کی قیقاناغی
یا 
جناب جبرئیل نامه گتیردی
گتورجگین پیغمبره یتوردی
موبارک قوللارین گویه گوتوردی
سیزین بو تازه بایرامیز موبارک
آییز، ایلیز، هفتز گونوز موبارک

تکم گردانان : هوشنگ بابایی . مسلم قنبرزاده . سلمان ره گشای . حسین آهنگری . طراحی و دوخت لباس : تهمینه فرشید حیدرلو ، آی تک بابایی . .
.